Dijital Köşe Yazılar

Gök Ada Sınıfları Nelerdir? – Kozmik Düzenin Görünmeyen Mimarlığı Evrenin karanlık boşluğunda, milyarlarca yıldızın bir araya gelerek oluşturduğu muazzam yapılar vardır: gök adalar. Her biri kendi çekim gücüyle, kendi kimliğiyle ve kendi tarihiyle var olur. Gök adaların sınıflandırılması, yalnızca astronominin değil, insanın evreni anlama serüveninin de bir parçasıdır. “Gök ada sınıfları nelerdir?” sorusu, aslında kozmik düzeni kavrama çabasının en temel halkalarından biridir. Tarihsel Arka Plan: Evrenin Haritalandırılması Gök adaların sınıflandırılması fikri 20. yüzyılın başlarında, teleskop teknolojisinin gelişmesiyle birlikte ortaya çıktı. 1920’lerde Amerikalı astronom Edwin Hubble, gökyüzündeki farklı biçimlerdeki galaksileri gözlemleyerek onları sistematik bir şekilde kategorilere ayırdı. Hubble’ın bu çabası yalnızca…

Gidiverdi Hangi Fiil? Dilin Sıcaklığında Bir Yolculuk Günlük konuşmalarımızda sıkça farkına varmadan kullandığımız kelimeler, aslında dilin derinliklerinde kocaman hikâyeler taşır. “Gidiverdi” de bu kelimelerden biridir. İlk duyulduğunda sıradan bir fiil gibi görünür, ama içinde hem bir acele, hem bir doğallık, hem de bir sıcaklık barındırır. Bu yazıda “gidiverdi hangi fiil?” sorusuna sadece dilbilgisel bir yanıt vermekle kalmayacağız; aynı zamanda bu kelimenin insan hikâyeleriyle nasıl iç içe geçtiğini de keşfedeceğiz. “Gidiverdi” Hangi Fiildir? Dilbilgisel Bir Analiz “Gidiverdi” kelimesi, “gitmek” fiiline “-iver” yardımcı fiilinin ve “-di” geçmiş zaman ekinin eklenmesiyle oluşur. Temel fiil: git- Yardımcı fiil: -iver- (yani “hemen yapmak”, “çabucak yapmak”…

Hindenburg Neden Yandı? Tarihten Bir Felaketi Toplumsal Gözlükle Okumak Bazen tarih, sadece teknik raporlarla değil, toplumsal hafızayla da yazılır. 6 Mayıs 1937’de New Jersey semalarında alev topuna dönen Hindenburg zeplini, insanlık için yalnızca bir mühendislik hatası değil; aynı zamanda sosyal adalet, toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik ekseninde de okunması gereken bir hikâyedir. O felakette ölenler, sadece birer rakam değil; eşitliğin, güvenliğin ve farklı bakış açılarının önemini hatırlatan insanlardı. Hindenburg Faciasının Teknik Yüzü Önce analitik çerçeveyi çizelim. Hindenburg, hidrojen gazı ile doldurulmuştu; hidrojenin yanıcı özelliği biliniyordu. Elektrik boşalması ya da statik kıvılcım, patlamayı tetikledi. Bu, mühendislik ders kitaplarında “kaçınılmaz riskin yönetilememesi” başlığı…

Getir İçin Hangi Ehliyet Gerekiyor? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak insan davranışlarını çözümlemeye çalışırken, bazen basit bir sorunun dahi arkasında derin psikolojik dinamiklerin yattığını fark ediyorum. “Getir için hangi ehliyet gerekir?” sorusu, ilk bakışta sadece bir lojistik gereklilik gibi görünebilir. Ancak, bu soruya daha yakından bakıldığında, insanın karar verme süreçlerinden toplumsal rollerine kadar birçok psikolojik faktörün etkileşime girdiğini görebiliriz. Ehliyet konusu, aslında sadece bir izin belgesi meselesi değil, aynı zamanda bireylerin kimliklerini ve toplum içindeki yerlerini nasıl algıladıklarıyla ilgili daha derin bir meseledir. Gelin, bu konuyu bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektiflerinden inceleyelim. Bilişsel Psikoloji: Karar Verme ve…

Gestalt Tekniği ve Ekonomi: Seçimlerin Sonuçları ve Piyasa Dinamikleri Üzerine Bir Bakış Ekonomistler, sınırlı kaynaklar ve bu kaynakların farklı tercihlere nasıl tahsis edileceği üzerine sürekli düşünürler. İnsanlar, her gün çeşitli seçimler yaparlar ve bu seçimlerin ekonomik sonuçları, toplumun refahını doğrudan etkiler. Ancak, bu kararların ardında yalnızca mantıklı ve rasyonel düşünceler bulunmaz. İnsanların tercihleri, psikolojik faktörlerden ve algılarından da büyük ölçüde etkilenir. Bu noktada Gestalt tekniği devreye girer. Gestalt tekniği, insanın çevresindeki dünyayı ve ekonomik fırsatları nasıl algıladığını ve bu algıların ekonomik seçimlerini nasıl şekillendirdiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Gestalt Tekniği Nedir? Gestalt tekniği, psikolojide algıyı anlamaya yönelik bir yaklaşımdır. Bu teknik,…

Hava Araçları Nasıl Sınıflandırılır? Gökyüzünü Anlamanın En Sıcakkanlı Rehberi Gökyüzüne bakarken içim kıpır kıpır oluyor; bulutların arasından bir kanat ucu belirdi mi, sanki eski bir dostu görmüş gibi gülümsüyorum. “Hava araçları nasıl sınıflandırılır?” sorusu bana yalnızca bir teknik listeyi değil, insanın merak ve cesaret hikâyesini çağrıştırıyor. Gelin, motor seslerinin ritmiyle, rüzgârın fiziğiyle ve şehir hayatının pratikleriyle bu soruyu birlikte açalım. Arkadaş arasında, samimi bir sohbetteyiz: sorular serbest, itirazlar makbul. Önden küçük bir ipucu: Hava araçlarını saymanın tek bir “doğru” yolu yok; amaç değişirse, sınıflandırma da değişir. Temel Ayrım: Kaldırma Kuvvetine Göre Sınıflandırma Aerostatlar (Havadan Hafif) Balonlar ve zeplinler (hava gemileri)…

Bir Erkeğin Cinsel Organı Kaç Santim Olmalı? Toplumun Ölçü Kriterleri Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme Toplum, bireyi yalnızca yönlendiren bir yapı değil; aynı zamanda onun aynasıdır. İnsanlar bu aynada kendilerini, arzularını ve bedenlerini görürler. Bir araştırmacı olarak, bu aynaya baktığımda en dikkat çekici yansımaların biri, erkekliğin bedensel ölçülerle tanımlanmasıdır. “Bir erkeğin cinsel organı kaç santim olmalı?” sorusu, ilk bakışta biyolojik bir merak gibi görünse de, aslında derin bir toplumsal inşanın ürünüdür. Çünkü bu soru, ölçüden çok kimlik, güç ve statüyle ilgilidir. Toplumsal Normların Beden Üzerindeki Etkisi Erkeklik ve Ölçü Takıntısı Modern toplum, bedeni sürekli ölçen ve değerlendiren bir sistem kurmuştur. Kadınların…

Bim’de Ülker Gofret Ne Kadar? Tarihsel Bir Yolculuk Bir tarihçi olarak geçmişi anlamaya çalışırken, gündelik yaşamın küçük ayrıntılarının aslında büyük toplumsal dönüşümlerin işaretlerini taşıdığını görürüm. Bir gofretin fiyatı bile bize sadece bugünü değil, geçmişten bugüne uzanan ekonomik ve sosyal dinamikleri anlatır. “Bim’de Ülker gofret ne kadar?” sorusu, yalnızca bir alışveriş sorusu gibi görünse de, aslında bizi tüketim kültürü, ekonomik dalgalanmalar ve toplumsal belleğimizin derinliklerine götürür. — Tatlı Bir Serüvenin Başlangıcı: Gofretin Tarihsel Yeri Gofret, 20. yüzyılın ortalarında dünya genelinde yaygınlaşmaya başlamış, kısa sürede çocukların ve yetişkinlerin günlük yaşamına dâhil olmuştur. Türkiye’de ise Ülker markasının girişimleriyle bu tatlı serüven daha da…

Eskişehir Eskiden Hangi İle Bağlıydı? Tarihin, Kültürün ve Kimliğin Katmanlı Hikayesi Bazı şehirler vardır; sadece haritada değil, kalpte de bir yer edinir. Eskişehir işte tam da öyle bir şehir. Hem köklü tarihiyle hem modern yüzüyle geçmişle geleceği aynı potada eriten bir mozaik. Peki hiç düşündünüz mü, bu canlı ve kültür dolu şehir geçmişte hangi ile bağlıydı? Ben de bu soruyu sadece tarihsel bir merakla değil, biraz da kültürel bir gözle ele almak istedim. Çünkü bir şehrin idari bağı geçmişteki harita çizgilerinden ibaret değildir; o bağlar aynı zamanda kültürün, kimliğin ve insan hikâyelerinin de kökleridir. Eskişehir’in Tarihsel Kimliği: Frig Vadisinden Cumhuriyete…

Şehitlik ve Gazilik: Psikolojik Bir Mercekten İnceleme İnsan davranışlarını anlamak, bir psikoloğun en temel uğraşıdır. Ancak bazen, bir toplumun kolektif psikolojisini analiz etmek, bireysel bir davranışın ötesine geçer. Şehitlik ve gazilik kavramları, tarih boyunca toplumların değer verdiği, onurlandırdığı ancak aynı zamanda derin psikolojik etkiler bırakan olgulardır. Peki, bu kavramlar bireylerin zihinlerinde nasıl şekillenir? Bir psikolog olarak, şehitlik ve gaziliği sadece toplumsal bir rol ya da unvan olarak değil, insan psikolojisinin derinliklerine inerek incelemeyi amaçlıyoruz. Bu yazı, bu kavramların bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarından nasıl şekillendiğine dair bir keşif yolculuğu olacak. Şehitlik ve Gazilik: Psikolojik Bir Tanım Şehitlik ve gazilik,…