Dijital Köşe Yazılar

Cimnastik Minik’e Kaç Yaş? İktidar ve Demokrasi Üzerine Bir Düşünce Yazısı Güç, sadece iktidarı ellerinde tutanların değil, aynı zamanda toplumun her katmanındaki bireylerin hayatlarını şekillendiren bir etkendir. Gücün kaynağı, biçimi ve nasıl uygulandığı, toplumsal düzenin nasıl işlediğini anlamamız için kritik öneme sahiptir. Her toplumda, kurumlar, ideolojiler ve yurttaşlık anlayışları bir araya gelir, bu yapıların etkileşimi, aslında bizi yöneten gerçek “yaş”ı ortaya çıkarır. Bu yazı, bir soru üzerinden derinleşecek: Cimnastik minik’e kaç yaş? Bu basit görünen soru, aynı zamanda bizim iktidar, meşruiyet ve katılım anlayışlarımızı sorgulamamıza yol açan bir pencere olabilir. Ve belki de, bir çocuğun hayatındaki en masum eğlencenin bile,…

Cemiyet Kanyak Nedir? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynaklar sınırlıdır, bu her ekonomistin kabul ettiği bir gerçektir. Bir ekonomist olarak, sınırlı kaynakların ve bireysel seçimlerin birbirine nasıl bağlı olduğunu düşündüğümde, her kararın sonuçlarını öngörmek bazen karmaşık olabilir. Ancak her bir ekonomik sistemde olduğu gibi, kararlar bir denge yaratır ve bu denge, toplumsal refahı şekillendiren en önemli faktördür. Bugün, “cemiyet kanyak” gibi ekonomik bir kavramı ele alacağız ve bu kavramı, piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah açısından analiz edeceğiz. Cemiyet kanyak, kaynağın toplum içindeki dağılımı ve bu kaynakların ekonomik faydalar için nasıl kullanıldığı ile ilgili bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. Peki,…

Özgürün Eş Seslisi Nedir? Bir Kelimenin Derinliklerine İnmek İstanbul’da, günlük hayatımda koştururken bir kelimenin kafamı kurcaladığını fark ettim: “Özgür.” Bu kelimenin, bir insanın içinde taşıdığı anlamla doğrudan ilişkili olduğuna inandım hep. Sonra bir gün, dildeki oyunları düşündüm ve aklıma takıldı: “Özgürün eş seslisi nedir?” Bunu bir düşünmem gerekiyordu, çünkü bazen kelimeler tek başına yeterli olmuyor. Anlam derinliği, ses uyumu, belki de toplumsal yaşantımızla ilişkisi… Bütün bunları daha net görmek için bir adım geri atmam gerekti. Hadi, bu soruyu birlikte keşfedelim. Özgür ve Eş Sesliler: Bir Kelimenin Çok Yönlülüğü Özgürün eş seslisi, aslında basit bir dilbilgisi sorusuyla başlayabilir. Ancak bu basit…

Baykuş Neden “Uğursuz”? Geçmişten Günümüze Bir İnceleme Gece çöktüğünde, göğün sessizliğini delip gelen tiz bir “huh huh” sesi vardır — ve o ses, ister istemez bir ürperti bırakır. İnsan zihni, karanlıkta duyduğu tanımsız bir sesle, bilinmeze dair eski korkularını, efsanelerini tekrar canlandırır. İşte bu ürkütücü sessizlik ve görünmezlik, gecenin kuşu olan Baykuş’a yüzyıllardır “uğursuzluk” maskesi taktı. Peki bu korku ve hurafe neden bugüne dek süregeldi? Gelin beraber bakalım. Tarihsel ve Kültürel Arka Plan: Baykuşun Gölgeye Saklı Leverdi Gece aktif oluşu, sessiz uçuşu, büyük parlak gözleri ve keskin sesiyle baykuş, birçok kültürde karanlığın, ölümün ve bilinmezin timsali sayılmıştır. ([Ozan Öztürk][1]) –…

Push Ne Demek Argo? Hepimizin bir şekilde duyduğu, bazen de tam olarak ne anlama geldiğini sorguladığı argo kelimelerden biri de “push”. Bu kelime, sokakta, sosyal medyada, hatta günlük konuşmalarımızda çokça geçiyor. Ama gerçekten ne anlama geliyor? Hangi durumlardan bahsedildiğinde kullanılıyor? Push’un argo anlamına bir göz atalım, arkasındaki hikayeyi ve bu kelimenin günümüz dilindeki etkisini birlikte inceleyelim. Push’un Argo Anlamı: Başka Bir Anlatım Push, kelime anlamıyla “itmek”, “itme”, “zorlama” gibi anlamlara gelse de, argo dilde bu kelime daha çok “sıkıştırmak”, “baskı yapmak” veya “yanına yaklaşmak” anlamlarında kullanılır. Örneğin, bir insanın başka birine sürekli yaklaşması, onu zorlaması, rahat bırakmaması halinde, “push” kelimesi…

Hem Plakaya Hem Ehliyete Ceza Yazılır mı? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme İstanbul’da yaşamaya başladığım günden beri sokakta çok şey gördüm. Her gün, farklı yaşlardan, kültürlerden ve toplumsal cinsiyet kimliklerinden insanlarla karşılaşıyorum. Herkesin bir şekilde günlük yaşamına devam ederken, zaman zaman, araçların park edilmesi veya trafiği ihlal etmesi gibi durumlarla karşılaşıyorum. Bu tür kurallara uymayan durumlarla ilgili aklıma gelen sorulardan biri de şu: “Hem plakaya hem ehliyete ceza yazılır mı?” Ve aslında bu soruyu sorarken, bir yandan da bu cezaların farklı gruplar üzerindeki etkilerini merak ediyorum. Bu yazımda, bu basit gibi görünen sorunun, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik…

Emevîler ile Abbasiler Arasındaki Farklar Nelerdir? Bir düşünün, eski zamanlarda bir iktidar değişimi yaşandığında, dünyanın nasıl şekillendiğini! Emevîler ve Abbasiler arasındaki farkları anlamak da tam olarak böyle bir hikaye. İki farklı yönetim, iki farklı sistem, iki farklı anlayış… Bir tarafta Arapların ilk halifeleri olan Emevîler, diğer tarafta ise kökleri daha derinlere dayanan Abbasiler. Hadi, bu iki büyük hanedan arasındaki farkları keşfetmek için geçmişe doğru kısa bir yolculuğa çıkalım. Emevîler: Arap İmparatorluğunun İlk Büyük İmparatorları Emevîler, 661 yılında, Hazreti Ali’nin ölümünden sonra halifeliği ele geçiren ilk büyük yönetim gücüdür. Onların yönetim şekli, genişleyen Arap İmparatorluğu’nun ilk büyük adımlarını attığı bir dönemdi.…

Calpol Şurup Dolapta Bozulur Mu? Geçenlerde bir arkadaşımın evinde, Calpol şurup şişesinin üzerinde “son kullanma tarihi” yazdığına dikkat ettim. Birden aklıma takıldı: Calpol şurup dolapta bozulur mu? Hatırladım ki, küçükken hastalandığımda annem sürekli bu şurupla beni iyileştirirdi. O zamanlar, şurup bitene kadar annem de hep dolaba koyardı, ama hiç şüphe etmemiştim. Bugün, 25 yaşında, ekonomi okumuş bir genç olarak, sağlıkla ilgili her şeyde biraz daha analitik bakıyorum. Dolapta kalmış bir Calpol şurubunun gerçekten bozulup bozulmayacağına dair doğru bilgiye sahip olmak istedim. Hadi, birlikte bu soruya cevap arayalım. Calpol Şurup Nedir? Calpol, çoğumuzun çocukluk hatıralarında yer etmiş bir ilaç. Genellikle ateş…

Berid Nedir Tarihte? Bir Zamanın Hatırlattığı Kayseri’nin o soğuk kış akşamlarında, evin penceresinden bakarken her zaman düşündüğüm bir şey vardı: Berid nedir tarihte? Bu sorunun cevabını araştırırken, bir anda tarihi bir dönemin tam ortasında buldum kendimi. Bir zamanlar var olan bir kimlik, belki de kaybolan bir umut, bir kavram olarak hayatıma girdi. Ama o günlerde ne kadar çırpınsam da, hâlâ cevap bulamamıştım. Bir akşam, dışarıda kara bir soğuk esiyor, ben ise elimdeki eski dergiye dalmışım. Bu dergide, Arap tarihi üzerine birkaç sayfa vardı. Ve işte o an, “Berid” kelimesini okudum. O zamana kadar hiç duymadığım bu kelime, kalbime saplanmıştı. Berid…

Adsorplanma ve Siyaset: Güç, Toplumsal Düzen ve İktidarın Yeni Yüzü Güç, toplumsal düzen ve bireyler arasındaki ilişki, her zaman için karmaşık ve çok katmanlı olmuştur. Siyaset bilimi, bu karmaşıklığı anlamak için hem kuramsal hem de pratik düzeyde güçlü bir analiz gerektirir. Bu analiz, bazen görünmeyen, bazen ise toplumun en temel yapılarında belirginleşen dinamiklerle şekillenir. Toplumsal yapıları, iktidar ilişkilerini ve bireysel etkileşimleri incelemek, her şeyden önce bu yapıların nasıl işlerlik kazandığını anlamayı gerektirir. Bu noktada, “adsorplanma” kavramı ilginç bir şekilde siyasal analizlere entegre edilebilir. Adsorplanma, genellikle kimya alanında kullanılan bir terimdir; bir yüzeyin üzerine bir molekülün bağlanmasını ifade eder. Ancak, bu…